Δυσμηνόρροια

O πόνος στην περίοδο & οι δύσκολες ημέρες του μήνα

ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΟ 50% ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΒΙΩΝΟΥΝ ΠΟΝΟ ΧΑΜΗΛΑ ΣΤΗΝ ΚΟΙΛΙΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΜΕ ΔΕΥΤΕΡΗ ΜΕΡΑ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ. ΣΥΝΗΘΩΣ Η ΕΝΟΧΛΗΣΗ ΕΙΝΑΙ ΗΠΙΑ. ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΟΜΩΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΠΟΥ Ο ΠΟΝΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟΣΟ ΕΝΤΟΝΟΣ ΩΣΤΕ ΠΕΡΙΟΡΙΖΕΙ ΤΗ ΣΥΝΗΘΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ. ΣΤΙΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΥΤΕΣ ΜΙΛΑΜΕ ΓΙΑ ΔΥΣΜΗΝΟΡΡΟΙΑ

Τι είναι η δυσμηνόρροια;

2. Όταν ο πόνος που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της περιόδου οφείλεται σε κάποια γυναικολογική πάθηση τότε μιλάμε για δευτεροπαθή δυσμηνόρροια. Η πιο συνηθισμένη παθολογική κατάσταση που ευθύνεται για τη δευτεροπαθή δυσμηνόρροια είναι η ενδομητρίωση. Πρόκειται για την έκτοπη παρουσία ενδομήτριου ιστού (π.χ. στις ωοθήκες, στις σάλπιγγες, στο έντερο, στο περιτόναιο) πέρα από τη φυσιολογική του θέση που είναι η εσωτερική επιφάνεια της ενδομητρικής κοιλότητας. Δεν φαίνεται να υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της έκτασης της νόσου και της βαρύτητας των συμπτωμάτων. Άλλες καταστάσεις που προκαλούν πόνο κατά την έμμηνο ρύση είναι η σδενομύωοη (παρουσία εστιών ενδομήτριου μέσο στο μυομήτριο), η παρουσία πυελικής φλεγμονής η στένωση του τραχηλικού στομίου, τα ινομυώματα και η χρήση σπιράλ.

Ποια είναι τα συνήθη συμπτώματα της δυσμηνόρροιας;

Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι ο πόνος χαμηλά στην κοιλιά, ο οποίος πολλές φορές αντανακλά στη μέση και στην πρόσθια και έσω επιφάνεια των μηρών. Επιπλέον, μπορεί να σημειωθεί ναυτία, έμετος, εφιδρώσεις, πονοκέφαλος, διάρροια, ακόμη και αίσθημα λιποθυμίας.

Ποια είδη δυσμηνόρροιας υπάρχουν;

Διακρίνουμε 2 είδη δυσμηνόρροιας, την πρωτοπαθή και τη δευτεροπαθή δυσμηνόρροια.

1. Η πρωτοπαθής δυσμηνόρροια δεν σχετίζεται με κάποιο οργανικό πρόβλημα ή πάθηση και οφείλεται στην παραγωγή ειδικών χημικών ουσιών που καλούνται προσταγλανδίνες. Οι ουσίες αυτές παράγονται φυσιολογικά από τη μήτρα σε κάθε γυναίκα κατά την έμμηνο ρύση και προκαλούν συσπάσεις του μυομητρίου με σκοπό την αποβολή του «παλιού» ενδομητρίου από την κοιλότητα της μήτρας. Όταν τα επίπεδα των προσταγλανδινών είναι υψηλότερα από τα φυσιολογικά, τότε ο πόνος της περιόδου είναι μεγαλύτερος και μιλάμε για δυσμηνόρροια. 0 πόνος συνήθως ξεκινά λίγες ώρες πριν από την έναρξη της περιόδου και διαρκεί τις πρώτες μία με δύο μέρες. Η πρωτοπαθής δυσμηνόρροια συνήθως ξεκινά με τις πρώτες περιόδους της νεαρής εφήβου. Τα συμπτώματα μπορεί να ελαττωθούν με την πάροδο των ετών ή μετά από εγκυμοσύνη. Προδιαθεσικοίάγοντες θεωρούνται η έναρξη της εμμήνου ρύσεως σε μικρή ηλικία(μικρότερη των 11 ετών), η ατεκνία, η μεγάλη αιμορραγία κατά την περίοδο, η παχυσαρκία, το κάπνισμα και το οικογενειακό ιστορικό.

2. Όταν ο πόνος που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της περιόδου οφείλεται σε κάποια γυναικολογική πάθηση τότε μιλάμε για δευτεροπαθή δυσμηνόρροια. Η πιο συνηθισμένη παθολογική κατάσταση που ευθύνεται για τη δευτεροπαθή δυσμηνόρροια είναι η ενδομητρίωση. Πρόκειται για την έκτοπη παρουσία ενδομήτριου ιστού (π.χ. στις ωοθήκες, στις σάλπιγγες, στο έντερο, στο περιτόναιο) πέρα από τη φυσιολογική του θέση που είναι η εσωτερική επιφάνεια της ενδομητριακής κοιλότητας. Δεν φαίνεται να υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της έκτασης της νόσου και της βαρύτητας των συμπτωμάτων. Άλλες καταστάσεις που προκαλούν πόνο κατά την έμμηνο ρύση είναι η σδενομύωοη (παρουσία εστιών ενδομήτριου μέσο στο μυομήτριο), η παρουσία πυελικής φλεγμονής η στένωση του τραχηλικού στομίου, τα ινομυώματα και η χρήση σπιράλ.

Σε αντίθεση με την πρωτοπαθή δυσμηνόρροια, η δευτεροπαθής εμφανίζεται σε μεγαλύτερες ηλικίες (25-40), πολλές φορές ο πόνος δεν περιορίζεται μόνο στις μέρες της περιόδου, ενώ μπορεί να συνυπάρχουν και άλλα συμπτώματα, όπως δυσπαρευνία (πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή), αιμορραγίες, υπογονιμότητα.

Πώς γίνεται η διάγνωση; Η λήψη ενός λεπτομερούς ιστορικού και η προσεκτική γυναικολογική εξέταση αποτελούν τις βάσεις της διαγνωστικής προσέγγισης της δυσμηνόρροιας. Παράλληλα μπορεί να χρειαστούν κάποιες εξετάσεις, όπως υπερηχογράφημα έσω γεννητικών οργάνων. MRI. αιματολογικές εξετάσεις και καλλιέργειες κολπικού υγρού. Η διαγνωστική λαπαροσκόπηση και η υστεροσκόπηση, βοηθούν στην επιβεβαίωση της κλινικής διάγνωσης και στη διερεύνηση των περιπτώσεων εκείνων, που το αίτιο της δυσμηνόρροιας παραμένει άγνωστο.

Ποια είναι η θεραπεία της δυσμηνόρροιας;

Υπάρχουν κάποιο γενικό μέτρα που μπορούν να βοηθήσουν τη γυναίκα όπως: • Επαρκής ξεκούραση και ύπνος τις μέρες της περιόδου. • Σωστή διατροφή: αύξηση της κατανάλωσης τροφών πλούσιων σε κάλιο (μπανάνες, καρότα, πράσινα λαχανικά, αποξηραμένα φρούτα) και ελάττωση της πρόσληψης ζάχαρης, αλατιού και καφεΐνης. • Διακοπή καπνίσματος. • Τακτική άσκηση (περπάτημα, κολύμβηση, τρέξιμο, ποδήλατο, γιόγκα, pilates): η σωματική άσκηση βοηθά στη σωστή κυκλοφορία και οξυγόνωση του οργανισμού καθώς και στην αύξηση του επιπέδου των ενδορφινών, των υσικών δηλαδή παυσίπονων ταυ οργανισμού, με ευεργετικές συνέπειες και στην περίοδο. • Περιορισμός του stress. • Ντύσιμο με άνετο ρούχα και αποφυγή στενών ρούχων και παντελονιών που πιέζουν την περιοχή της κοιλιάς. • Εφαρμογή θερμοφόρας στην κατώτερη κοιλιακή χώρα ή ένα ζεστό μπάνιο: η θερμότητα μπορεί να λειτουργήσει καταπραϋντικό στον πόνο.

Αν η δυσμηνόρροια είναι δευτεροπαθής τότε πρέπει να διαγνωσθεί η αιτία της δυσμηνόρροιας και η θεραπεία να είναι ανάλογη. Έτσι σε περίπτωση ενδομητρίωσης μπορεί να χρειασθεί λαπαροσκοπική χειρουργική επέμβαση ή χορήγηση ειδικής φαρμακευτικής αγωγής (διενογέστη, GnRH ανάλογα). Στην περίπτωση που ο πόνος οφείλεται σε ενδομήτριο σπιράλ θα χρειαστεί να αφαιρεθεί ενώ αν το αίτιο είναι κάποιο ινομύωμα θα πρέπει να αφαιρεθεί χειρουργικό. Αν οφείλεται σε λοίμωξη μπορεί να χρειασθεί αντιβιοτική αγωγή. Η δυσμηνόρροια, είτε πρωτοπαθής είτε δευτεροπαθής, μπορεί να μην αποτελεί μείζον πρόβλημα για την υγεία της γυναίκας, όμως σίγουρα επηρεάζει την ποιότητα ζωής της. Η αντιμετώπιση του προβλήματος σε συνεργασία με το γυναικολόγο είναι σίγουρο ότι θα συμβάλλει αποτελεσματικότερα στη σωστή διερεύνηση και θεραπεία, ώστε οι μέρες της περιόδου να πάψουν να αποτελούν «τις δυσκολότερες του μήνα» για τη γυναίκα.

Αν η δυσμηνόρροια είναι δευτεροπαθής τότε πρέπει να διαγνωσθεί η αιτία της δυσμηνόρροιας και η θεραπεία να είναι ανάλογη. Έτσι σε περίπτωση ενδομητρίωσης μπορεί να χρειασθεί λαπαροσκοπική χειρουργική επέμβαση ή χορήγηση ειδικής φαρμακευτικής αγωγής (διενογέστη, GnRH ανάλογα). Στην περίπτωση που ο πόνος οφείλεται σε ενδομήτριο σπιράλ θα χρειαστεί να αφαιρεθεί ενώ αν το αίτιο είναι κάποιο ινομύωμα θα πρέπει να αφαιρεθεί χειρουργικό. Αν οφείλεται σε λοίμωξη μπορεί να χρειασθεί αντιβιωτική αγωγή. Η δυσμηνόρροια, είτε πρωτοπαθής είτε δευτεροπαθής, μπορεί να μην αποτελεί μείζον πρόβλημα για την υγεία της γυναίκας, όμως σίγουρα επηρεάζει την ποιότητα ζωής της. Η αντιμετώπιση του προβλήματος σε συνεργασία με το γυναικολόγο είναι σίγουρο ότι θα συμβάλλει αποτελεσματικότερα στη σωστή διερεύνηση και θεραπεία, ώστε οι μέρες της περιόδου να πάψουν να αποτελούν «τις δυσκολότερες του μήνα» για τη γυναίκα.